Παγκόσμια Ημέρα Ψυχιατρικής
Πώς θα ήταν ο κόσμος μας σήμερα αν δεν υπήρχε η Ψυχιατρική, έχετε αναρωτηθεί;
Το ερώτημα μοιάζει ρητορικό κι απλοϊκό αλλά ας προσπαθήσουμε να αναλογιστούμε πόσες ψυχές βασανίστηκαν στο πέρασμα των αιώνων από τις ψυχικές διαταραχές, πώς αντιδρούσε και πώς αντιμετώπιζε η κοινή γνώμη την παρουσία ενός παράφρων ή ενός διαφορετικού συνανθρώπου μας. Αναμφίβολα, δε θα θέλαμε να ζούμε σε ένα τέτοιο περιβάλλον το οποίο εύκολα χαρακτηρίζεται, σήμερα, απάνθρωπο.
Ο προβληματισμός ξεκίνησε από την εποχή του Ιπποκράτη και παλαιότερα αλλά οι τελευταίοι δύο αιώνες απογείωσαν την επιστήμη της ψυχιατρικής και την οδήγησαν στη σημερινή μορφή της. Ευτυχώς, η εξέλιξή της συνεχίζεται με γοργούς ρυθμούς.
Αναμφίβολα, τα τελευταία πενήντα χρόνια συντελέστηκαν μεγάλα και ουσιαστικά βήματα σε σχέση με την αλματώδη εξέλιξη και βελτίωση της ψυχοφαρμακολογίας (χλωροπρομαζίνη, λίθιο, ιμιπραμίνη) αλλά και των διαφόρων ψυχοθεραπευτικών προσεγγίσεων. Ο αγώνας για τα δικαιώματα αυτών των ασθενών, οι προσπάθειες για αποασυλοποίηση, οι προσπάθειες να πειστεί η κοινή γνώμη ότι και οι ασθενείς βιώνουν τα συναισθήματα με τα οποία τους περιβάλλουμε και κατανοούν αν είναι ή όχι αποδεκτοί, έλαβε χώρα από το μισό του 20ού αιώνα και μετά.
Η ψυχιατρική βοήθησε τις περισσότερες νοσολογικές οντότητες να αντιμετωπίζονται φαρμακευτικά, τους ασθενείς να βιώνουν την υγεία και την απαλλαγή τους σε μεγάλο βαθμό από τα δυσάρεστα συμπτώματα της νόσου τους και να βρίσκονται στην κοινωνία και την οικογένεια τους. Η ψυχιατρική στην κοινότητα κι ο ασθενής στο χώρο του, με τους δικούς του ανθρώπους και λειτουργικός στην εργασία του με την απαλλαγή από το στίγμα της νόσου, είναι πράγματι ένας στόχος ο οποίος σ΄ αυτόν τον αιώνα θα κατακτηθεί.
Το επίπεδο πολιτισμού μιας κοινωνίας μετριέται με το πώς αυτή η κοινωνία συμπεριφέρεται στους αναπήρους, τους ανήμπορους, τους διαφορετικούς από εμάς και στα ζώα. Η ψυχιατρική, με τη συνεχή της παρουσία συνέβαλε σε μεγάλο βαθμό να εκπαιδευτεί ένα κοινό που σιγά σιγά μπόρεσε και πέρασε ριζοσπαστικές ιδέες και απόψεις έξω από τα κλισέ του συντηρητισμού για την αυτοδιάθεση, τη διαφορετικότητα, την ψυχική διαταραχή, τη σχέση μας με τον εαυτό μας και τους άλλους.
