ΨΥΧΟΒΙΟΤΙΚΑ – ΑΓΧΟΣ – ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ
Η συζήτηση που έχει ξεκινήσει την τελευταία πενταετία για τα ψυχοβιοτικά φαίνεται ότι θα μας απασχολήσει και στο μέλλον σύμφωνα με μελέτες που δείχνουν ότι είναι σε θέση να βελτιώσουν το άγχος την κατάθλιψη και τη μνήμη.
Τα ψυχοβιοτικά αναφέρονται σε μικροβιακούς πληθυσμούς που αναπτύσσονται στο ανθρώπινο έντερο. Η μικροχλωρίδα του εντέρου έχει ζωτικό ρόλο στη σωματική και ψυχολογική μας υγεία. To Εντερικό Νευρικό Σύστημα (Ε.Ν.Σ.), ένα σύστημα 100 εκατομμυρίων νεύρων που βρίσκονται στα εσωτερικά τοιχώματα του εντέρου, προέρχεται από τους ίδιους ιστούς του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (Κ.Ν.Σ.), επομένως έχει πολλές δομικές και χημικές συνδέσεις με τον εγκέφαλο.
Είναι σαφές ότι ο εγκέφαλος και το έντερο είναι στενά συνδεδεμένα. Δεδομένου του βαθμού αλληλεπίδρασης του εντέρου και του εγκεφάλου είναι προφανές ότι οι συναισθηματικοί και ψυχοκοινωνικοί παράγοντες μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα στο έντερο.
Ο βραβευμένος με Νόμπελ Elie Metchnikoff εισήγαγε την έννοια των προβιοτικών στην επιστημονική κοινότητα με μελέτη που συνδέει την μακροζωία με την κατανάλωση ζυμωμένων γαλακτοκομικών προϊόντων που περιέχουν ζωντανούς λακτοβάκιλλους. Αυτό υποδεικνύει ότι ορισμένα μικρόβια κατά την κατάποση θα μπορούσαν να είναι ευεργετικά για την υγεία του ανθρώπου.
Οι μηχανισμοί των προβιοτικών περιλαμβάνουν διαχείριση του εντερικού μικροβιώματος, καταστολή των παθογόνων βακτηρίων, ανοσορρύθμιση, διέγερση του πολλαπλασιασμού των επιθηλιακών κυττάρων και διαφοροποίηση και ενίσχυση του εντερικού φραγμού.
Υπάρχει αποδεδειγμένα επίδραση των προβιοτικών – πρεβιοτικών στην κατάθλιψη και τα συμπτώματα άγχους.
Κατάθλιψη και Άξονας Εγκεφάλου Εντέρου: Ο άξονας εγκεφάλου εντέρου περιγράφει τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στα μικρόβια του εντέρου και το Κ.Ν.Σ., το οποίο περιλαμβάνει τον εγκέφαλο και τη σπονδυλική στήλη. Μεταξύ των δύο αυτών συστημάτων ανταλλάσσονται μηνύματα που συμβάλλουν στη σωστή λειτουργία τους.
Σαν συνέπεια οι ειδικοί υποθέτουν ότι η υγεία του μικροβιώματος του εντέρου μπορεί να επηρεάζει διαταραχές του Κ.Ν.Σ, ανάμεσα τους και κάποιες διανοητικές.
Σ’ αυτό το σημείο έρχονται τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά που παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγεία του μικροβιώματος .
Μια μελέτη που εξέτασε συνολικά 12 προβιοτικά στελέχη (Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei, Bifidobacterium bifidium κ.α.) κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα προβιοτικά συμπληρώματα είτε μόνα είτε με πρεβιοτικά – παίζουν ρόλο στον περιορισμό των συμπτωμάτων της Κατάθλιψης. Επίσης, φαίνεται ότι βελτιώνουν τα συμπτώματα άγχους.
Στο μέλλον με περισσότερες μελέτες και συμμετέχοντες θα μπορέσουμε να εξάγουμε πιο ξεκάθαρα συμπεράσματα για την διάρκεια της ωφέλειας των προβιοτικών και αν σε βάθος χρόνου υπάρχουν ανεπιθύμητες παρενέργειες.
Σπύρος Τζεράνης, Ψυχίατρος και Επιστημονικός Διευθυντής του Θεραπευτηρίου.
