Παρεμβάσεις στην άνοια
Η παρέμβαση στην άνοια στοχεύει πρωταρχικά στη διαχείριση των συμπτωμάτων, με απώτερο στόχο την βελτίωση της καθημερινότητας και της ποιότητας ζωής των ασθενών καθώς και την καθυστέρηση των συμπτωμάτων, για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Πώς παρεμβαίνουμε λοιπόν μέχρι τώρα στην άνοια;
1. Με τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής
- Ο θεράπων ιατρός μπορεί να χορηγήσει αντικαταθλιπτικά, αντιψυχωσικά ή αγχολυτικά για τη
διαχείρηση των συναισθηματικών ή συμπεριφορικών ανωμαλιών που παρατηρούνται στην άνοια.
Παρόλα αυτά αρκεί η φαρμακευτική αγωγή από μόνη της για τη μείωση των συμπτωμάτων και την
ενίσχυση των ικανοτήτων σε απλές καθημερινές δοκιμασίες; Η απάντηση είναι ΟΧΙ.
2. Ασκήσεις νοητικής ενδυνάμωσης
- Η συμμετοχή σε προγράμματα που συμπεριλαμβάνουν ασκήσεις μνήμης και επίλυσης προβλημάτων
μπορούν να βοηθήσουν στην βελτίωση της νοητικής λειτουργίας. - Ακόμη, η θεραπεία μέσω τέχνης και μουσικής μπορεί να βελτιώσει τη διάθεση των ανοϊκών ασθενών
και να μειώσει σημαντικά το άγχος. Η χρήση φωτογραφιών ή και προσωπικών αντικειμένων έχει βρεθεί ότι ενεργοποιεί τη μνήμη και ενισχύει την αίσθηση του εαυτού.
3. Σωματική άσκηση
- Η τακτική σωματική άσκηση συνδράμει στην καλύτερη λειτουργία του εγκεφάλου και στη διεύρυνση
του χρονικού ορίου για την εκδήλωση των συμπτωμάτων.
4. Διατροφή
- Μια διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά στοιχεία και ω-3 λιπαρά οξέα είναι σε θέση να συμβάλλει στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Λαχανικά, φρούτα , ελαιόλαδο και ψάρι είναι κάποιες από τις τροφές που συνδέονται με τη μείωση του κινδύνου για άνοια.
Παρόλα αυτά, οι προαναφερθείσες παρεμβάσεις δεν είναι αρκετές. Ο λόγος συνίσταται στην απουσία του κοινωνικού στοιχείου , στην προσπάθεια για βελτίωση της γενικής εικόνας των ατόμων με άνοια, όπου έχει αποδειχθεί ερευνητικά, πως άσκει μεγάλη επίδραση στην πορεία της νόσου.
Λύση στο πρόβλημα της μη συμπερίληψης του κοινωνικού τομέα στις παρεμβάσεις για την άνοια έρχεται να δώσει η Θεραπεία Γνωστικού Ερεθισμού (Cognitive Stimulation Therapy, CST). Όλες οι δραστηριότητες της CST, που στοχεύουν στον προσανατολισμό στην πραγματικότητα, στον πολυαισθητηριακό ερεθισμό και στη νοητική διέγερση, διενεργούνται σε ομαδικό πλαίσιο, προωθώντας έτσι την κοινωνική αλληλεπίδραση των πασχόντων.
Η βελτίωση της νοητικής λειτουργίας μέσω της ενίσχυσης της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και της αύξησης του αισθήματος της αυτοπεποίθησης είναι ενδεικτικά κάποιοι από τους στόχους της Θεραπείας Γνωστικού Ερεθισμού , η οποία αφορά άτομα με ήπια και μέτριας βαρύτητας συμπτώματα άνοιας.Αποτελεί την επικρατούσα παρέμβαση σε πολλές χώρες, μεταξύ των οποίων οι ΗΠΑ, η Αυστραλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία. Προτείνεται από το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (NHS) ως η βέλτιστη επιλογή για την άνοια, ακόμα και πριν τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής.
Οι ασκήσεις και οι δραστηριότητες της CST έχουν σχεδιαστεί για να τονώσουν την εγκεφαλική λειτουργία μέσω της νοητικής διέγερσης, διασφαλίζοντας την νοητική πρόκληση, χωρίς το αίσθημα δυσφορίας. Γι’ αυτό στις ομάδες CST δεν υπάρχουν σωστές και λάθος απαντήσεις, η έμφαση δίνεται στις
προσωπικές απόψεις και ιδέες.
Οι δραστηριότητες στοχεύουν στους ακόλουθους άξονες:
- Συζήτηση για θέματα της επικαιρότητας
- Ακοή, όραση, αφή, γεύση, όσφρηση
- Επαφή με τις λέξεις και τους αριθμούς
- Πρακτικές δραστηριότητες και στρατηγικές
Της Εύης Ζαμπέκα, τελειοφητη φοιτητρια Ψυχολογίας ΕΚΠΑ